نرخ های حیرت آور اجاره بها در محلات فقیرنشین تهران
به گزارش اپتیک شرق نوشت: تهران بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، مستأجرنشین ترین استان ایران است و گزارش سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تهران حاکی از آنست که حدود چهار میلیون تهرانی، حاشیه نشین هستند یا در بافت ناکارآمد زندگی می کنند.
با این وجود اجاره بها در پایتخت ایران سر به فلک می گذارد و رقم اجاره خانه در محله های فقیرنشین تهران که گاهی در همسایگی حاشیه نشینان است، باورنکردنی به نظر می آید. اجاره های گزافی که این روزها بنا بر گفته مشاوران املاک، درحال پس زدن کارگران از پایتخت است. روی کاغذهای کهنه قرارداد اجاره خانه، چند لایه نایلونی کشیده و چسب زده است. از زیر چادر سیاه و مندرسی که چشمانش را تا نیمه پوشانده جوی نازکی به سمت ماسک آبی روی دهانش سرازیر می شود. معین نیست عرق ساعت ها پیاده روی و سرگردانی بین این بنگاه املاکی و آن بنگاه املاکی است یا اشک؟ خطاب به بنگاه دار که دفتری بزرگ با جلد زرشکی چرک را زیرورو می کند، می گوید خدا را خوش می آید که حکم تخلیه گرفته؟ من یک زن بی سرپرست با یک مادر علیل کجا بروم؟ به خدا خانه پیدا نمی کنم. بنگاه دار زیر لب می پرسد حصارک کرج می توانی بروی؟ ملک خودم است. و جواب می شنود: من برای غذای بیرون بر... سبزی خرد می کنم. از اینجا تا حصارک کرج خیلی راه است. مادرم آلزایمر دارد و نمی توانم جای دور بروم. بنگاه دار گوشی تلفن را برمی دارد و می گوید خدا بزرگ است!... این فقط یکی از صحنه های روزمره املاکی کوچکی در انتهای اتوبان نواب- بریانک است. در محله فقیرنشین عبدل آباد، نزدیک خیابان احسانی که بورس نخ و پارچه ارزان است، مردی روی صندلی های زهواردررفته املاکی با صاحبخانه جروبحث می کند: به مرگ بچه ام برای پول پیش خانه وسیله مسافرکشی ام را فروختم ۶۷ میلیون تومان و یک هوندا ۱۵۰ دیسکی خریدم پیک کار کنم. می دانی نداری یعنی چه؟ صاحبخانه که با لباس کار چرب و پر از لکه های سیاه به بنگاه آمده است، جواب می دهد: قربانت بروم من هم که آقازاده نیستم بامداد تا شب جان می کنم و دو تا انگشتم حین کار قطع شده، دخل و خرجم نمی خواند که طبقه پایین آن خراب شده را اجاره دادم. چه کسی خوشش می آید توالت و حمامش را با مردم شریکی استفاده کند؟ بنگاه داران املاک می گویند دفاترشان هر روز صحنه این بحث و جدل هاست. یکی از املاکی های خیابان دولتخواه می گوید هفته پیش مستأجر با یک دبه بنزین اینجا آمد و روی خودش خالی کرد که به خیر گذشت! بنگاه دار دیگری در همین محله می گوید: مستأجر پارینه خانه را ۲۰ میلیون تومان رهن و ماهانه ۱.۵ میلیون تومان اجاره کرده است، امسال که برای تمدید آمده صاحبخانه می گوید ۵۰ میلیون تومان رهن بدهد و ۲.۵ میلیون تومان اجاره... مستأجر شوکه شده است و آخر هم با پولی که داشت در تهران خانه پیدا نکرد و مجبور شد به چهاردانگه اسلامشهر برود. او ادامه می دهد: این روزها دعواهای مستأجر و صاحبخانه بالا گرفته است. از شورای حل اختلاف محلات بپرسید چه صفی برای حکم تخلیه خانه تشکیل می شود؟ دولت اظهار داشت که در زمان کرونا صاحبخانه ها حق ندارند حکم تخلیه بگیرند ولی این حرف ها به درد همان رادیو و تلویزیون می خورد مگر کسی می تواند به زور در ملک مردم بنشیند؟! تهران قطب مستأجران این خلاصه ای از وضعیت مستأجرنشین ترین استان ایران یعنی تهران است. برمبنای سرشماری سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران، تهرانی ها کمترین سهم مالکیت واحدهای مسکونی در ایران را دارند و کمتر از نیمی از پایتخت نشینان یعنی ۴۸.۸ درصد از آنها مالک خانه هستند و بیشتر از ۵۱ درصد مردم تهران اجاره نشین به شمار می آیند. مستأجرانی که زیر بار فشار گرانی و اجاره خانه گاهی ناچار به مهاجرت و جابه جایی به حومه شهر شده اند. آخرین گزارش مرکز آمار ایران نشان میدهد در فصل زمستان ۱۴۰۰ مستأجرانی که قرارداد اجاره خودرا تمدید کرده اند، به طور متوسط با ۵۰.۹ درصد افزایش اجاره بها مواجه گشته اند. در محله های فقیرنشین شهر اما اوضاع خانه به دوش ها وخیم تر است. در منطقه دولتخواه، جایی که مردم شانه به شانه حاشیه نشینان هستند، یک آپارتمان قدیمی ۶۰ متری نیاز به ۱۰۰ میلیون تومان ودیعه و بین دو میلیون و ۱۰۰ تا دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان اجاره دارد. در عبدل آباد هم که یکی دیگر از محله های زندگی فقیرترین تهرانی هاست، یک آپارتمان ۵۰ متری ۲۳ سال ساخت ۵۰ میلیون تومان رهن و دو میلیون و ۶۰۰ هزار تومان اجاره داده می شود. در محله پاسگاه نعمت آباد هم که به بازار کهنه فروشی خلازیر مشهور است، یک آپارتمان ۶۰ متری قدیمی ۳۰ میلیون تومان رهن و دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان اجاره داده می شود. اجاره بها در شوش و میدان خراسان هم حدودا در همین بازه قیمت است. امسال حداقل دستمزد پایه کارگران به حدود چهار میلیون و ۱۸۰ هزار تومان رسیده است و خیلی از کارگران تهرانی به شرط آنکه پس انداز مناسبی برای رهن خانه داشته باشند، ناچارند حداقل نیمی از حقوق خودرا بعنوان اجاره خانه بپردازند. هرچند خیلی از این کارگران دستمزدهای قانونی نمی گیرند و بیمه ندارند یا اگر از دستمزدهای قانونی برخوردار باشند مدام در معرض اخراج و تعدیل هستند. مشاوران املاک تهران می گویند که با صعود سرسام آور اجاره بها، پایتخت دیگر جای زندگی کارگران نیست و خیلی از آنها به حاشیه شهر رانده شده اند. آنها توضیح می دهند که ریزش قدرت خرید مردم تقاضای اجاره در محلات جنوبی شهر را افزایش داده و همین موضوع شرایط را برای مستأجران فقیر دشوارتر کرده است. بنا بر گفته آنها، دفاتر بنگاه های املاک جنوب شهر، این روزها شاهد زد و خورد و دعوا یا درماندگی مستأجرانی است که حکم تخلیه گرفته اند. ۴ میلیون تهرانی حاشیه نشین هستند مصطفی قلی خسروی، رییس اتحادیه مشاوران املاک کشور می گوید مستأجران زیادی ناچار به مهاجرت از تهران شده اند که بخش درخور توجهی از آنان کارگران هستند. البته دولت کوشش کرد بصورت دستوری وارد بازار اجاره بهای مسکن شود که گزارش های مراجع آماری و روایت های کف و کوچه خیابان های شهر از اجاره نشینی، نشان میدهد که موفق نبوده است. با شیوع کووید۹ در ایران، ستاد کرونا بخش نامه ای صادر کرد که صاحبخانه ها اجازه ندارند برای مستأجران حکم تخلیه بگیرند و حداکثر افزایش مبلغ اجاره بهای سالانه ملک در تهران ۲۵ درصد است؛ اما دولت طبق معمول نتوانست بصورت دستوری بازار را مهار کند و در همین بازه زمانی گزارش های مرکز آمار و بانک مرکزی در مقاطعی از تورم ۵۰ درصدی اجاره بهای مسکن در تهران حکایت دارد. البته مصوبه ستاد کرونا برای صادرنشدن حکم تخلیه هم چندان قابلیت اجرائی ندارد. نعمت احمدی، حقوق دان، دراین زمینه توضیح می دهد که ستاد کرونا به شورای حل اختلاف ابلاغ کرده که حکم تخلیه صادر نکنند، اما در مواردی که صاحبخانه مدعی می شود خودش نیاز به سکونت در خانه داشته یا قصد فروش ملک را دارد، دیگر نمی گردد کاری کرد و حکم تخلیه صادر می شود. بیت الله ستاریان، تحلیلگر اقتصاد مسکن هم وضعیت بازار مسکن را نگران کننده می داند و معتقد می باشد وضعیت نامساعد اقتصاد کلان کشور، بازار مسکن را هم مانند تمامی بازارها تحت تأثیر قرار داده است. او می گوید که عرضه مسکن نسبت به تقاضا بسیار پایین است و کاهش ساخت وساز و صعود قیمت زمین، افزایش قیمت مصالح ساختمانی و دستمزد کارگران و... همه و همه منجر به تورم بالا در بخش مسکن شده و از آن سمت تورم دورقمی باعث شده مسکن از حالت کالای مصرفی خارج شده و به شکل کالای سرمایه ای تغییر کارکرد دهد و با ادامه این شرایط و تورم دورقمی این وضعیت ادامه دارد و بسیاری مسکن را نه برای مصرف شخصی که برای حفظ ارزش سرمایه خریداری می کنند. این تحلیلگر به «شرق» می گوید ادامه شرایط فعلی در بازار مسکن، به رشد حاشیه نشینی دامن می زند. در همین زمینه گزارش مؤسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی حاکی از دوبرابرشدن جمعیت زیر خط فقر در سالهای ۹۶ تا ۹۹ است و سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تهران سال قبل آگاهی داد که حدود چهار میلیون نفر از مردم تهران حاشیه نشین هستند یا در بافت ناکارآمد و سکونتگاه های غیررسمی زندگی می کنند. ۲۲۳۲۲۵
منبع: اپتیك
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب